Tijdig deponeren van jaarstukken: taak van de accountant of taak van de cliënt?

BV en NV dienen volgens de wet elk jaar financiële stukken te publiceren (door middel van een depot bij de kamer van koophandel). Als dat niet of niet tijdig gebeurt, bepaalt de wet allereerst dat het bestuur zijn taak onbehoorlijk heeft vervuld. Daarnaast bepaalt de wet dat die onbehoorlijke taakvervulling wordt vermoed een belangrijke oorzaak van het faillissement te zijn. Aan de bestuurder is het vervolgens om aansprakelijkheid richting de curator te ontlopen door dat vermoeden te ontkrachten (door andere oorzaken van het faillissement aannemelijk te maken). Iets wat ogenschijnlijk een simpele handeling lijkt, kan dus grote gevolgen hebben.

Op 13 september 2022 wees het gerechtshof Den Bosch een interessant arrest. Het gaat over de vraag wat van een accountant mag worden verwacht als deze een opdracht tot het samenstellen van de jaarrekening aanneemt. Omstreeks november 2017 verstrekte de cliënt opdracht aan accountant X om de jaarrekening over 2016 samen te stellen. De cliënt had daarbij gemeld dat hij er vanuit ging dat de jaarrekening over 2016 uiterlijk in februari 2018 gedeponeerd diende te worden. Dat standpunt was onjuist; de termijn voor deponering zou op 31 december 2017 verstrijken. De jaarrekening werd vervolgens te laat gedeponeerd; kort daarna ging de rechtspersoon failliet. De curator constateerde de te late deponering en sprak de bestuurder daarop aan. Bestuurder en curator troffen vervolgens een regeling over de bestuurdersaansprakelijkheid. De vraag in deze procedure was: is de accountant tekortgeschoten?

Het gerechtshof stelt vast dat de accountant de cliënt moet wijzen op de onjuiste standpunten over de termijn van deponering. Bovendien moet de accountant de cliënt manen tot spoed om stukken aan te leveren, zodat wettelijke termijnen gehaald had kunnen worden. In deze procedure kwam niet vast te staan dat de accountant aan die verplichtingen had voldaan. Als gevolg daarvan kon het bestuur de jaarrekening niet op tijd deponeren. Omdat de accountant volgens het hof niet aan zijn zorgplicht had voldaan (de jaarrekening was door de schuld van de accountant te laat gedeponeerd), was er sprake van een beroepsfout en moest de accountant het schikkingsbedrag aan de bestuurder vergoeden.

Is uw bv failliet is verklaard en wordt u aangesproken vanwege het te late deponeren van jaarstukken, dan is het dus zeker zinvol om de rol van uw accountant ook eens kritisch tegen het licht te houden.