De informatieplicht van de juridisch adviseur
De taak van een juridisch adviseur, zoals een advocaat, is het begeleiden van de cliënt. De cliënt moet daarbij worden behoed voor juridische risico's, voetangels en klemmen. Dat betekent dat de cliënt soms ervoor moet worden gewaarschuwd dat er bij het inslaan van een bepaalde weg, mogelijk géén weg terug is.
In een zaak die leidde tot een arrest van de Hoge Raad van 21 mei 2021 begeleidde een juridisch adviseur een horeca-exploitant bij onderhandelingen met de gemeente over de beëindiging van de huur van het horecapand. De gemeente wilde het gebied waarin het pand stond een andere bestemming geven en bood aan de huur te beëindigen tegen betaling van een schadevergoeding. De gemeente deed uiteindelijk een eindbod van € 180.000,-, iets hoger dan de taxatie van de schade door adviseurs van de gemeente. De juridisch adviseur liet weten dat de schadevergoeding werd aanvaard, maar stelde wel aanvullende eisen, waaronder een vergoeding voor deskundigenkosten van € 15.000,-. De gemeente had daarvoor een bedrag van € 5.000,- geboden.
Een aanvaarding die afwijkt van het gedane bod is in werkelijkheid een tegenvoorstel en houdt dus in dat het oorspronkelijke voorstel wordt verworpen. Nu de horeca-exploitant een tegenvoorstel deed - namelijk een hogere vergoeding voor de deskundigenkosten - liet de gemeente enkele maanden later weten dat, omdat niet volledig was ingestemd met het oorspronkelijke voorstel (het eindbod), dit eindbod als verworpen moest worden beschouwd.
De horeca-exploitant had dit niet voorzien en eiste schadevergoeding van de gemeente wegens het afbreken van de onderhandelingen. Rechtbank en gerechtshof wezen die vordering af. De horeca-exploitant moest vier jaar later genoegen nemen met een schadevergoeding van € 75.000,- voor de beëindiging van de huur.
Daarop sprak de horeca-exploitant de juridisch adviseur aan. De horeca-exploitant verweet de juridisch adviseur dat hij wist dat er voor de horeca-exploitant veel op het spel stond, dat de financiële situatie zorgelijk was en dat het eindbod niet van tafel mocht gaan. Ondanks die wetenschap had de juridisch adviseur niet expliciet gewaarschuwd dat als het eindbod van de gemeente niet onvoorwaardelijk zou worden aanvaard, het risico groot was dat er geen overeenkomst over schadevergoeding tot stand zou komen. Zowel rechtbank als gerechtshof wezen de vordering tot schadevergoeding af, maar de Hoge Raad vernietigde het arrest van het hof.
Volgens de Hoge Raad behoefde het de horeca-exploitant zonder afzonderlijke waarschuwing niet duidelijk te zijn dat het niet zonder meer aanvaarden van het eindbod het risico in zich droeg dat uiteindelijk een slechter resultaat zou worden geboekt.
In een situatie als deze maakt de advocaat of een andere adviseur dus een beroepsfout als de cliënt niet expliciet wordt gewaarschuwd voor het risico van een aanvaarding die afwijkt van het gedane aanbod. Meer algemeen zal de juridisch adviseur de cliënt niet alleen op de verschillende mogelijkheden en kansen moeten wijzen, maar ook steeds bewust moeten maken van de daaraan verbonden risico's.